Навагодні палон Яна Міцкевіча
Яна Данілавіча Міцкевіча на Случчыне ў 30-60-я гады мінулага веку ведала і паважала не толькі моладзь, але і старажыхары – за высокае майстэрства як музыканта, якога нямала вёсак запрашала на вечарынку ці вяселле. І ён ніколі не адмаўляў.
Пад яго баян “танчылі” нават вясковыя бабулі. Баян музыкант меў самы дасканалы – падарунак за ўдзел у нейкім абласным конкурсе баяністаў. А ўсяго іх было аж тры ў хаце! Мне давялося сустракацца на вечарынках з Янам Міцкевічам не толькі ў сваёй вёсцы, але і ў яго лясной вёсцы Круглае, што за чатыры кіламетры ад шашы-“варшаўкі” ў бок мястэчка Урэчча. У 60-я гады я пісаў пра яго нарыс у абласную газету. Музыка таксама быў цікавым суразмоўцам. Аднойчы ён паведаў гісторыю свайго навагодняга палону на паліцэйскім блок-пасту ля пасёлка Кучына 31 снежня 1943 года. Пад вечар ля яго хаты, што стаяла другой на краі вёскі, пад’ехала санная павозка, з яе сышлі двое з вінтоўкамі і пастукалі ў дзверы. Ян Данілавіч падумаў, што партызаны — яны часцяком наведваліся ў яго вёску, звычайна ноччу. Але ў хату зайшлі салдаты з размешчанага ля пасёлка Кучына блок-паста. У шэрых шынялях з нарукаўнай нашыўкай “РОА”, што азначала “Русская освободительная армия”, якую ў 1943 годзе стварыў небезвядомы генерал Уласаў, які трапіў у палон летам 1942 года. Гэтыя двое былі маладымі па ўзросце, адразу выказалі мэту свайго візіту: “Нам стала вядома ад жыхароў пасёлка, што вы, Ян Данілавіч, выдатны баяніст, таму запрашаем вас на блок-пост сыграць нашым што-небудзь пад Новы год”. Гаспадар стаў тлумачыць, што за такую паездку партызаны, калі хто данясе ім, расстраляюць яго як варожы элемент. Жонка раздзяліла трывогу мужа, але госці адступаць і не думалі, што адчувалася па тоне іх размоў. Запэўнілі, што прывязуць яго назад ноччу, калі ўсе ў вёсцы будуць спаць, і ніхто нічога не пачуе. Праз паўгадзіну язды сані спыніліся ля ўвахода ў блок-пост. Вартавы з ручным кулямётам на брустверы прапусціў іх у даволі прасторную зямлянку, дзе за доўгім сталом пры святле керасінавай лямпы сядзела чалавек восем вайскоўцаў у шэрых мундзірах з ужо знаёмымі нарукаўнымі нашыўкамі. На стале праглядваліся бутэлькі спіртнога, горкі нарэзанага хлеба, іншая закуска. Запрасілі і Яна Данілавіча да стала, далі выпіць і закусіць, самі не раз прыкладваліся да алюмініевых кубачкаў. А калі захмялелі, загадалі іграць мелодыі даваенных савецкіх песень, так знаёмых Яну Данілавічу: “Кацюша”, “Тры танкісты”, “Раскинулось море широко”. Салдаты падпявалі хорам, на вочы двух, што сядзелі паблізу баяніста, набеглі слёзы. З адным з іх Ян Данілавіч потым выйшаў у калідорчык пры ўваходзе пакурыць, дастаў свой капшук з самасадам, салдат – нямецкія цыгарэты. Ён падзяліўся тайнай свайго прыходу ў гэтае войска: трапіў у палон з тысячамі чырвонаармейцаў восенню 41-га пад Бранскам, дзе ў акружэнні апынулася цэлая армія. Разам з сотнямі ваеннапалонных прыгналі ў лагер у Бабруйск, дзе людзі паміралі ад голаду і хвароб, за ноч з барака выносілі дзясяткі трупаў. Недзе ў студзені 1943 года ў лагер завітаў прадстаўнік ад арміі Уласава, стаў агітаваць за ўступленне ў яе шэрагі. І ён даў згоду: падумаў, што ачуняе там і ўцячэ да партызанаў. Хацелася жыць — яму было толькі дваццаць два гады. І вось апынуўся тут, на блок-пасту. Адзін іх салдат падаўся да партызанаў, але чулі, што яго там расстралялі. Таму ён пабаяўся ісці да іх.
За поўнач на саннай павозцы адзін з тых дваіх, што прывезлі Яна Данілавіча на блок-пост, адвёз яго дамоў, пакінуў банку тушонкі і буханку хлеба. Летам 1944 года з тым уласаўцам, што прывёз яго зімой дамоў, Ян Данілавіч сустрэўся зноў, ужо калі той быў партызанам нейкай любанскай брыгады. Завітаў у хату, і яны распілі бутэльку добрай хлебнай самагонкі, а на развітанне Ян Данілавіч сыграў яму мелодыю “Тры танкісты”.
…Цяпер у вёсцы Круглае жыве ўсяго сямёра пенсіянераў, якім ужо за семдзесят. За аселіцай на могілках помнік Яну Данілавічу стаіць побач з магілай яго жонкі Лізаветы Міхайлаўны, якая на пятнаццаць гадоў перажыла мужа. У іх не было дзяцей, і яна пры жыцці заказала сабе помнік, які суседзі і паставілі пасля яе смерці. Міхась Тычына
Вы знаете что-то интересное или важное и готовы этим поделиться?
Обязательно свяжитесь с нами, это очень просто!
Выберите удобный способ для связи или напрямую отправьте сообщение в редакцию через форму на этой странице.
Govorim.by
vk.com/govorimby
admin@govorim.by
Внимание! Новости рекламного характера публикуются по предварительной договорённости. Подробнее цены на размещение рекламы смотрите здесь
Хотите сэкономить 30% на изготовлении кухни или шкафа-купе?
Новости Слуцка

Под Слуцком Citroen насмерть сбил пешехода
Хотите узнать больше? По данным следствия, авария произошла 9 ноября, около 18.30, на трассе Минск - Микашевичи.

В Минской области за выходные под колесами авто погибли три пешехода
Хотите узнать больше? Все они не были обозначены световозвращающими элементами.
В Слуцке умер младенец
Хотите узнать больше? Малышу был всего месяц.

999 долларов за снятие порчи. На «гадалку» из Слуцкого района завели дело о мошенничестве
Хотите узнать больше? Почти год женщина брала деньги за обряды выкупа смерти, снятия порчи и так далее.

Под Слуцком водитель остановился, чтобы помочь пострадавшим в ДТП, и попал под машину
Хотите узнать больше? С тяжелыми травмами 48-летнего мужчину госпитализировали в реанимационное отделение больницы.

На 7 лет за гибель супруги осужден житель Слуцкого района. Долгое время очевидцы трагедии молчали
Хотите узнать больше? Изначально мужчина уверял, что жена получила травмы по неосторожности. Очевидцы умолчали: перед этим супруги ругались, а муж несколько раз ударил

На заводе в Слуцке на 19-летнего сварщика упала металлическая балка
Хотите узнать больше? Во время работ по плазменной резке металла на электросварщика упала одна из металлических балок.

Лобовое столкновение в Слуцке: пострадали четыре человека
Хотите узнать больше? Авария произошла днем 12 сентября на улице Гагарина.
Инфо
Расписание- Городские автобусы
- Пригородные автобусы
- Междугородные автобусы
- Слуцк-Солигорск автобус
- Пригородные поезда
- Пассажирские поезда
- Карта Слуцка
- Карта Слуцкого района
- Карта-схема движения городских маршрутов
- Карта-схема движения пригородных маршрутов
Лучшие компании
Окна ORI Слуцк
- Телефон: +375 (29) 354-30-30, +375 (33) 354-30-30
- Время работы: 9:00-19:00
Объявления
Теплицы оцинкованные «Садовод-стандарт»...
0 бел.руб.
15:13, 13.12.2019Рабочий
300 бел.руб.
12:11, 11.12.2019Утепление пеной, пеноизолом стеновых пус...
7 бел.руб.
19:57, 14.11.2019Дом Каркасный из бруса 7х7,7 м - Уивила ...
37 000 бел.руб.
14:16, 05.10.2019Установка бессерных блоков Слуцк
150 бел.руб.
18:18, 19.07.2019О Слуцке
Гісторыя зніклага рашэння
Подробнее Апошнія гады ў сувязі з інтэнсіўным будаўніцтвам і развіццём Слуцка ўзнікаюць пытанні захавання архітэктурнай спадчыны горада. Спрэчкі звычайна вядуцца ...
Интересная Беларусь
Неизвестный и забытый памятник Всемирного наследия в Беларуси - Дуга Струве
Подробнее Дуга Струве (Русско-Скандинавская дуга) - это цепь (сеть из 265) триангуляционных пунктов, протянувшаяся на 2820 км по территории десяти европейских стран, построенная в период с 1816 по 1855 год и