Гісторыя зніклага рашэння
Апошнія гады ў сувязі з інтэнсіўным будаўніцтвам і развіццём Слуцка ўзнікаюць пытанні захавання архітэктурнай спадчыны горада. Спрэчкі звычайна вядуцца паміж прадстаўнікамі ўлады і грамадскасцю. Ідуць яны, у першую чаргу, наконт таго, што трэба лічыць помнікамі архітэктуры. І кансэнсусу ў гэтай справе пакуль няма.
БЫЛЫЯ ПОМНІКІ. Гэтыя будынкі ў старажытным кутку Слуцка па вуліцы Капыльскай у пачатку 1990-х гадоў лічыліся помнікамі архітэктуры.
Між тым, пытанне захавання гістарычнай спадчыны Слуцка ўжо ўзнікала двадцаць гадоў таму і было вырашана, як кажуць, цывілізавана. Мяркуем, што звярнуцца да былога вопыта было б нялішнім.
Тады, у пачатку 1990-х гадоў, горад хутка забудоўваўся. У планах улад значыліся новыя аб’екты. Частка з іх павінна была з’явіцца ў цэнтры горада, што закранала архітэктурную спадчыну.
Чыноўнікі, кіруючыся эканамічнай мэтазгоднасцю, спасылаліся на тое, што аб’екты, якія ахоўваюцца дзяржавай, у Слуцку можна пералічыць па пальцах. Прадстаўнікі грамадскасці лічылі, што такі падыход прывядзе да канчатковай страты горадам свайго аблічча. Разгарнулася сур’ёзная дыскусія, вынікам якой стала прыняцце летам 1991 года Слуцкім гарадскім Саветам народных дэпутатаў рашэння аб захаванні архітэктурнай спадчыны горада.
Па меркаванні былых дэпутатаў, прыняцце яго не было выпадковым. Тэма працяглы час вывучалася і абмяркоўвалася на пасяджэннях пастаянных камісій гарсавета і яго прэзідыума, а канчатковы дакумент улічваў пазіцыі абодвух бакоў. Ніжэй прыводзім тэкст рашэння гарсавета.
Рашэнне гарсавета
Надрукавана ў газеце “Шлях Ільіча” ад 17 жніўня 1991 года.
Прынята да ўвагі, што на аснове пастановы Савета Міністраў БССР да будынкаў першай катэгорыі, якія знаходзяцца пад дзяржаўнай аховай, адносяцца:
былы бернардзінскі манастыр (цяпер памяшканне маслабазы), заснаваны ў 1671 годзе;
Міхайлаўская царква – помнік архітэктуры другой паловы XVIII стагоддзя;
былая кальвінская гімназія (сярэдняя школа № 1), адкрытая ў 1621 годзе;
былы дом дваранскага сходу, пабудаваны ў 1871 годзе (краязнаўчы музей);
былая духоўная семінарыя, пабудаваная ў 1861 годзе (медыцынскае вучылішча);
былая паштовая станцыя – комплекс будынкаў на вуліцы Леніна, 153, 153-а, 155, 157, 159, пабудаваны ў 1844 годзе.
Да будынкаў другой катэгорыі каштоўнасці, якія не знаходзяцца пад аховай дзяржавы, адносяцца:
двухпавярховы каменны будынак бальніцы на вуліцы Манахава.
Да будынкаў трэцяй катэгорыі каштоўнасцей адносяцца:
былое камерцыйнае вучылішча, пабудаванае ў 1911 годзе (кансервавы завод);
жылы дом XIX стагоддзя на вуліцы Леніна (дзяржархіў);
каменны аднапавярховы будынак бальніцы 80-х гадоў XIX стагоддзя (“Оптыка”);
жылы дом на вуліцы Манахава, 17 (пачатак XIX стагоддзя);
жылы дом канца XIX стагоддзя на вуліцы Урыцкага, 7;
жылы дом канца XIX – пачатку XX стагоддзяў на вуліцы Урыцкага, 9;
жылы дом канца XIX стагоддзя на вуліцы Урыцкага, 10;
будынак канца XIX – пачатку XX стагоддзяў, Камуністычны завулак, 3;
жылы будынак 30-х гадоў XX стагоддзя на вуліцы Талстога, 26 (дом, дзе жыў маршал Г. К. Жукаў).
З дня прыняцця дадзенага рашэння неабходна лічыць помнікамі архітэктуры XIX – XX стагоддзяў вышэйназваныя будынкі ІІ і ІІІ катэгорый, а таксама наступныя памяшканні і аб’екты:
двухпавярховы будынак, які займае трэст сталовых і рэстаранаў;
будынак СШ № 5 і Дома дзіцяці;
былое памяшканне аддзялення Дзяржбанка на вуліцы Урыцкага, 7;
будынак чыгуначнага вакзала;
былое памяшканне гаррайпаліклінікі;
адміністратыўны корпус кансервавага завода;
двухпавярховыя дамы на вуліцы Леніна, 122, 126, 134, 136, 147;
былы будынак гаркама КПБ;
будынак кінатэатра “Беларусь”;
стары будынак Дома культуры;
будынак гарана на вуліцы Леніна, 181;
могілкі на вуліцы 14-ці Партызан;
жылыя дамы на вуліцы Сацыялістычнай, 110, 112;
дамы на вуліцы Валадарскага, 30, 33, 37, 181 і 183.
Упраўленне капітальнага будаўніцтва гарвыканкама, галоўны архітэктар горада абавязаны пры састаўленні праектна-каштарыснай дакументацыі на будаўніцтва новых аб’ектаў захоўваць архітэктурныя помнікі ў адпаведнасці з дадзеным рашэннем гарсавета.
Вытворчае аб’яднанне жылёва-камунальнай гаспадаркі, аддзел галоўнага архітэктара на працягу 1991 – 1992 гадоў павінны арганізаваць усталяванне ахоўных дошак з тэкстам-інфармацыяй на ўсіх пералічаных будынках. Пры іх рамонце і рэстаўрацыі захоўваць архітэктурнае аблічча, заключаць ахоўныя дагавары на выкарыстанне помнікаў.
Замест эпілога
Як бачна з вышэйнадрукаванага, у спіс помнікаў архітэктуры Слуцка тады ўвайшлі і тыя аб’екты, якія не ахоўваліся дзяржавай, але належылі абароне на мясцовым узроўні.
Гэта быў разумны падыход, бо хто, як не тутэйшыя краязнаўцы і жыхары, зможа ацаніць каштоўнасць таго ці іншага будынка і тое, што з ім звязана ў гісторыі горада.
З цягам часу і са зменай мясцовых улад рашэнне гарсавета, як кажуць, канула ў лету. Ніхто з чыноўнікаў не ўспомніў аб ім пры зносе ў 2005 годзе будынка былой земскай бальніцы і пры ажыццяўленні іншых будаўнічых планаў: казалі, што і рашэння такога не было. Між тым, ніхто яго не адмяняў. Адным словам, “хацелі, як лепш, а выйшла, як заўсёды”.
Уладзімір Іваноў
Вы знаете что-то интересное или важное и готовы этим поделиться?
Обязательно свяжитесь с нами, это очень просто!
Выберите удобный способ для связи или напрямую отправьте сообщение в редакцию через форму на этой странице.
Govorim.by
vk.com/govorimby
admin@govorim.by
Внимание! Новости рекламного характера публикуются по предварительной договорённости. Подробнее цены на размещение рекламы смотрите здесь
Хотите сэкономить 30% на изготовлении кухни или шкафа-купе?
Новости Слуцка

Под Слуцком Citroen насмерть сбил пешехода
Хотите узнать больше? По данным следствия, авария произошла 9 ноября, около 18.30, на трассе Минск - Микашевичи.

В Минской области за выходные под колесами авто погибли три пешехода
Хотите узнать больше? Все они не были обозначены световозвращающими элементами.
В Слуцке умер младенец
Хотите узнать больше? Малышу был всего месяц.

999 долларов за снятие порчи. На «гадалку» из Слуцкого района завели дело о мошенничестве
Хотите узнать больше? Почти год женщина брала деньги за обряды выкупа смерти, снятия порчи и так далее.

Под Слуцком водитель остановился, чтобы помочь пострадавшим в ДТП, и попал под машину
Хотите узнать больше? С тяжелыми травмами 48-летнего мужчину госпитализировали в реанимационное отделение больницы.

На 7 лет за гибель супруги осужден житель Слуцкого района. Долгое время очевидцы трагедии молчали
Хотите узнать больше? Изначально мужчина уверял, что жена получила травмы по неосторожности. Очевидцы умолчали: перед этим супруги ругались, а муж несколько раз ударил

На заводе в Слуцке на 19-летнего сварщика упала металлическая балка
Хотите узнать больше? Во время работ по плазменной резке металла на электросварщика упала одна из металлических балок.

Лобовое столкновение в Слуцке: пострадали четыре человека
Хотите узнать больше? Авария произошла днем 12 сентября на улице Гагарина.
Инфо
Расписание- Городские автобусы
- Пригородные автобусы
- Междугородные автобусы
- Слуцк-Солигорск автобус
- Пригородные поезда
- Пассажирские поезда
- Карта Слуцка
- Карта Слуцкого района
- Карта-схема движения городских маршрутов
- Карта-схема движения пригородных маршрутов
Лучшие компании
Окна ORI Слуцк
- Телефон: +375 (29) 354-30-30, +375 (33) 354-30-30
- Время работы: 9:00-19:00
Объявления
Теплицы оцинкованные «Садовод-стандарт»...
0 бел.руб.
17:10, 05.12.2019Утепление пеной, пеноизолом стеновых пус...
7 бел.руб.
19:57, 14.11.2019Дом Каркасный из бруса 7х7,7 м - Уивила ...
37 000 бел.руб.
14:16, 05.10.2019Установка бессерных блоков Слуцк
150 бел.руб.
18:18, 19.07.2019Установка памятника. Благоустройство Слу...
150 бел.руб.
21:24, 18.07.2019О Слуцке
Навагодні палон Яна Міцкевіча
Подробнее Яна Данілавіча Міцкевіча на Случчыне ў 30-60-я гады мінулага веку ведала і паважала не толькі моладзь, але і старажыхары – за высокае майстэрства як музыканта...
Интересная Беларусь
Мирский замок после реставрации - фотоотчет
Подробнее Наверное, сегодня достаточно назвать всего лишь два объекта, которые формируют для иностранцев туристический имидж Беларуси. И один из них – Мирский замок, расположенный в одноименном